Recenzja

Prosiacek 1990–2010

Paweł Panic recenzuje Prosiacek 1990–2010

Zbiorcze wydanie „Prosiacków”, które z okazji swojego dziesięciolecia zaserwowała czytelnikom Kultura Gniewu, można porównać do wydawnictw płytowych ukazujących się pod szyldem Manufaktury Legendy. Dla miłośników polskiej muzyki niezależnej są to albumy kultowe. Po latach postanowione je zebrać, ładnie zapakować, a następnie wydać, zachowując przy tym niezmienione to, co najważniejsze, czyli muzykę. Kultura podobnie uczyniła z zinem Krzysztofa Owedyka, elegancko opakowując prawdziwie punkowy, komiksowy materiał.

Dla wielu osób zbiorcze wydanie „Prosiacków” jest najważniejszym albumem komiksowym, jaki w ostatnim czasie pojawił się na polskim rynku - na pewno jednak znajdą się i tacy, którzy mimo pięknego wydania nie przekonają się do komiksów w nim zamieszczonych. A historie z tego zbioru są przede wszystkim zaangażowane. Tyczy się to zwłaszcza komiksów z pierwszych „Prosiacków”, które dosyć mocno epatowały antyklerykalizmem. Zresztą wystarczy zerknąć na okładkę, aby pozbyć się złudzeń, co do tematyki poruszanej przez Owedyka. I mimo że wiele z tych historii jest całkiem zabawnych, to któryś z kolei żart o pazernym księdzu może nużyć. Zauważa to zresztą sam autor, we wstępniaku do trzeciego numeru, obiecując zmianę tematyki. Z czasem komiksy faktycznie są bardziej różnorodne, jednak duch buntu nadal unosi się nad większością z nich.

Każdy „Prosiacek” miał określoną ilość stron, a autor chciał w nim zaprezentować jak najwięcej ze swoich pomysłów, w związku z czym wiele historii cierpi na przeładowanie tekstem. Widoczne jest to zwłaszcza w jednostronicowych „Bajkach Urłackich” – swoją drogą jednych z najlepszych historii w całym zbiorze. Doskonale wypadają nieco dłuższe opowieści, takie jak choćby znane z ostatniego wydania „Ósmej czary” – „Genesis”, a także „Biały Kapturek”, „Ostatnia podróż” czy „Kura 3995”. Dla miłośników rodzimego punk rocka nie lada atrakcją będą ilustracje do utworów Dezertera i Inkwizycji, a wielbicielom młodopolskiej poezji do gustu powinny przypaść ilustracje do wierszy Leopolda Staffa i komiksowa adaptacja „Dusiołka” Bolesława Leśmiana.

Graficznie nie można się do niczego przyczepić. Owedyk jest prawdziwym mistrzem kreski, który doskonale radzi sobie zarówno z przedstawianiem przerysowanych bohaterów historii humorystycznych, jak i realistycznymi grafikami. Sam sposób narracji nie pozostawia przy tym nic do życzenia. No i są jeszcze rewelacyjne okładki kolejnych „Prosiacków”, z których wiele to gotowe wzory koszulek dla zbuntowanych nastolatków (któż nie widział Koziołka Matołka w pentagramie?). Jestem pod wielkim wrażeniem talentu graficznego Owedyka i mam pewność, że gdyby nadal tworzył komiksy, to byłby wymieniany wśród krajowej czołówki.

„Prosiacek 1990-2010” to antologia i jak z każdą antologią bywa, znajdują się w niej historie zarówno lepsze, jak i gorsze. Doskonałym posunięciem było wrzucenie do niej dziewiątego, premierowego „Prosiacka”, będącego zbiorem różnych prac Owedyka. Właśnie te komiksy najlepiej pokazują jak bardzo wszechstronnym jest on twórcą. W dziełach nieograniczonych zinowymi ramami Prosiak rozwinął skrzydła, w pełni prezentując swój talent pisarski i graficzny.

Komiksy z „Prosiacka” nigdy nie były dla wszystkich i nigdy takie nie będą, dlatego trzeba umieć na nie spojrzeć przez pryzmat środowiska punkowego i czasów, w których powstawały. To naprawdę bardzo ważna część historii polskiego komiksu. Ale „Prosiacka 1990-2010” warto mieć w swoich zbiorach nie tylko ze względu na jego wartość archiwalną, lecz także z uwagi na fakt, że wiele z zawartych w nim komiksów doskonale broni się również po latach. Bo tak naprawdę mechanizmy rządzące światem pozostają niezmienne, a jedynie oblicze Babilonu przywdziewa co jakiś czas nową maskę.

Opublikowano: 2011-07-24

Prosiacek 1990–2010

Scenariusz: Krzysztof Owedyk
Rysunki: Krzysztof Owedyk
Data wydania: Październik 2010
Seria: Prosiacek
Druk: czarno-biały
Oprawa: twarda
Format: 200 × 265 mm
Stron: 262
Cena: 79,90 zł
Wydawnictwo: Kultura Gniewu
ISBN: 978-83-60915-51-6

WASZA OCENA

Brak głosów...

TWOJA OCENA

Zagłosuj!