Komiks i Okolice

"1981: Kopalnia Wujek" - komiks i historia

Ranni czekali

Gdy wzmógł się ruch samochodów w kierunku kopalni „Wujek” i słychać było wystrzały, pani doktor Urszula Wenda krzyknęła to sanitariuszki, Anny Pieckoskiej: „Ania, idziemy! ” Przeczuwała, że to się może źle skończyć. Karetką pogotowia podjechała pod budynek dyrekcji, by stamtąd ewakuować pierwszych rannych i wezwać innych lekarzy.

— Pani doktor przyszła do nas z własnej inicjatywy, by pomóc — mówi dziś wzruszony Stanisław Płatek, górnik postrzelony w czasie pacyfikacji.
Przez wiele lat Urszula Wenda była lekarzem zakładowym Wojewódzkiej Przychodni Górniczej. Zjeżdżała na dół kopalni z aparatem tlenowym, gdy był tam pożar, albo gdy wystąpił zawał. 16 grudnia 1981 roku nie pracowała już jako lekarz zakładowy. Nie miała też dyżuru w miejskiej stacji pogotowia. Od rana była w pracy w pobliskiej przychodni lekarskiej w Katowicach Ligocie.
— Telefony nie działały, lekarz z pogotowia rozpoczynał pracę dopiero po południu, uznałam więc, że muszą pójść do kopalni, gdyż na pewno będą potrzebowali pomocy — mówi dziś pani doktor.
Kopalnia była otoczona. Karetka jechała bez sygnału, żeby nie zwracać na siebie uwagi i zatrzymała się między dwoma czołgami. Gdy doktor Wenda weszła do budynku dyrekcji kopalni, usłyszała pretensje zniecierpliwionych rannych: „Kiedy trzeba, to was nigdy nie ma”.
— Nikomu nic nie tłumaczyłam, nie było na to czasu. Przy pomocy krótkofalówki wezwałam następne karetki — wspomina pani doktor.
Gdy ewakuowała wszystkich rannych, poszła do ambulatorium, które znajdowało się na terenie kopalni. Tam był już lekarz i opatrywał rannych. Leżeli na podłodze obok ciał zastrzelonych górników.
— Kończyły się środki opatrunkowe, środki przeciwbólowe, więc krótkofalówką połączyłam się z moim kierownikiem pogotowia Markiem Sawickim i chwilę później przywiózł nam kilka worków.
Nie znała ani rannych, ani zastrzelonych górników. Nie pobiegła do nich z pomocą z jakichś osobistych powodów. Uważała, że tak po prostu trzeba. Nie zastanawiała się też, co będzie potem i czy to może się dla niej źle skończyć.
— Co oni mi mogą zrobić? Najwyżej zamknąć. Tak sobie to wytłumaczyłam — mówi pani doktor. — Dzieci były już dorosłe, wnuki pozostawały pod opieką mojej mamy.
Był moment trwogi, gdy stanęła przy zburzonym przez czołg murze kopalni. Pielęgniarka i sanitariusz woleli zostać w tyle, sama musiała podejść do milicjantów, żeby pozwolili karetkom wjechać do środka kopalni po najciężej rannych.
Kto tu dowodzi?! — zawołała i sama przestraszyła się swojego głosu. Otoczyli ją zomowcy, zgłosił się oficer.
— Tłumaczę temu oficerowi, że chcę wjechać karetkami, a on na to: „Proszę bardzo” — wspomina pani doktor. — Nie wykorzystacie tej sytuacji, nie wejdziecie za karetkami na teren kopalni, dociekałam. „Proszę wjechać, nie wejdziemy. Daje pani moje słowo” — zapewnił.
Górnicy jednak nie dowierzali milicjantom, zmobilizowali siły i wynosili rannych do bramy kopalni, skąd zabierali ich lekarze.
Ciała zastrzelonych górników przeniesiono do stacji ratownictwa górniczego, w której na prędce stworzono kostnicę. Krzyż z prętów metalowych ukuli górnicy w kopalnianej kuźni.
Z „Solidarnością” Urszula Wenda związana jest od początku. Wiedziała, że w „Wujku” jest strajk okupacyjny, mieszka po sąsiedzku. Poza tym do przychodni przychodzili górnicy, prosząc ją o zwolnienie lekarskie. Bali się konsekwencji tego protestu i pod pozorem „choroby”, zamierzali uniknąć strajku.
— Nikomu z nich takiego zwolnienia nie dałam. Mogli z kopalni wyjść dobrowolnie, jeśli nie chcieli się solidaryzować ze strajkującymi, a nie chować się za zwolnienie lekarskie. Nikt ich tam na siłę nie trzymał — mówi pani doktor.
Urszula Wenda urodziła się w Katowicach, dokąd przyjechał jej ojciec, starszy sierżant 73. Pułku Piechoty. W czasie okupacji wstąpił do AK, za co w marcu 1944 roku trafił do Oświęcimia. Został rozstrzelany tuż przed wyzwoleniem. Matka samotnie wychowywała córkę w duchu miłości i autorytetu ojca.
Doktor Wenda nadal pracuje w tej samej przychodni w Katowicach Ligocie.
— To już czwarte pokolenie moich pacjentów. Przeżywam z nimi każdą chorobę, każdy zgon. Oni są jak moja rodzina — mówi.
teresa semik

Postać doktor Urszuli Wendy znakomicie zagrała w filmie Kazimierza Kutza „Śmierć jak kromka chleba” Teresa Budzisz- Krzyżanowska. Obie panie spędziły na planie filmu cały dzień. — Ujęła mnie swoją skromnością, naturalnością, a ja byłam bardzo przejęta — mówiła aktorka.
Do kolejnego spotkania w Katowicach doszło z okazji przyznania pani doktor nagrody „W imię człowieczeństwa” im. bpa Jana Chrapka. Laudację na cześć człowieczeństwa Urszuli Wendy wygłosiła właśnie Teresa Budzisz- Krzyżanowska.

Opublikowano: 2006-12-17

Strona
<< 5 z 9 >>

1981: Kopalnia Wujek

Scenariusz: Maciej Jasiński
Rysunki: Jacek Michalski, Andrzej Janicki
Okładka: Krzysztof Wyrzykowski
Wydanie: I
Data wydania: Grudzień 2006
Druk: czerń, biel i czerwień, offset
Oprawa: kartonowa
Format: 24 x 32 cm
Stron: 72
Cena: 24,90 zł
Wydawnictwo: Zin Zin Press
ISBN: 83-924259-2-8

WASZA OCENA

Brak głosów...

TWOJA OCENA

Zagłosuj!